Taalvaardigheid
Uit onderzoek van de Inspectie van het Onderwijs in 2019 is gebleken dat Nederlandse leerlingen de minst gemotiveerde lezers ter wereld zijn. Heeft dit te maken met de steeds sterker wordende voorkeur voor digitaal tijdverdrijf? Social media is immers veel toegankelijker, net zoals het kijken van series en gamen. Het lezen van online chats is niet hetzelfde als het lezen van een boek. Gemiddeld genomen is de beheersing van Nederlandse taal de afgelopen paar jaren flink achteruit gegaan. Het aanbrengen van structuur in een stuk tekst, of het kunnen opsommen van een aantal argumenten is iets waar steeds meer leerlingen moeite mee hebben.
Leesvaardigheid
Het kunnen begrijpen van teksten, deze kunnen evalueren, en gebruiken om je doelen te bereiken, kennis te verruimen en deel te nemen aan de maatschappij wordt allemaal gezien als onderdeel van leesvaardigheid volgens het OECD (Organisation for Economic Cooperation and Development). Dat is nogal een mond vol.
Maar wat betekent dat in de praktijk? Gewoon de vaardigheid om te kunnen lezen, toch?
Over het algemeen zijn de meeste mensen in Nederland staat simpele teksten te lezen. Denk bijvoorbeeld aan navigatieborden in het verkeer, een menu in een restaurant, de verpakking van producten in de supermarkt. Maar hoe goed ben jij in het begrijpen van nieuwsberichten? Of een betoog? Stel je bent geïnteresseerd in een boek over jouw idool, beschreven in een zogenaamde biografie (levensverhaal), dat kun je alleen maar begrijpen met een bepaald leesvaardigheid.
Leesstrategieën
Afhankelijk van het doel dat jij hebt om een tekst te lezen is het verstandig te bepalen wat jouw strategie is. Er is ook wel sprake van zogenaamde leesstrategieën. Door te leren welke strategieën er zijn om te lezen, en te begrijpen waarom je de ene strategie wel en de ander juist niet toepast, wordt lezen een stuk makkelijker. Sterker nog, je kunt door het toepassen van deze strategieën heel goed worden in begrijpend lezen.
Voorspellen
Vragen stellen
Visualiseren
Verbinden
Afleiden
Samenvatten
Signaalwoorden
Met signaalwoorden kun je verbanden aangeven in de tekst. Je geeft een signaal aan de lezer, bijvoorbeeld om aan te geven dat er een conclusie wordt getrokken, of een vergelijking wordt gemaakt. Met deze signaalwoorden, ook wel 'verbindingswoorden', breng je structuur aan. Zowel geschreven teksten, als het gesproken woord zijn hierdoor makkelijker te begrijpen. Heb jij de signaalwoorden in deze uitleg al gespot? Goed zo, het herkennen van deze signaalwoorden is een belangrijke eerste stap!
