Naar schatting 70.000 thuiszitters in 2023

In het schooljaar 2022/2023 waren er in Nederland naar schatting 70.000 thuiszitters: leerlingen die drie maanden of langer niet naar school gaan. Dat blijkt uit het rapport Thuiszitters tellen van de landelijke oudervereniging Balans. Vincent Fafieanie van het NJi: 'Het is belangrijk dat het onderwijssysteem erin voorziet dat alle kinderen onderwijs krijgen, in wat voor vorm dan ook.'

Het aantal thuiszitters  zegt volgens Balans nog niets over de 'verborgen thuiszitters'. Dit zijn bijvoorbeeld kinderen die niet meer of slechts deels naar school gaan maar nog wel ingeschreven staan.

Volgens de oudervereniging ligt het probleem van thuiszitters niet bij de kinderen, maar bij het onderwijssysteem. Dat gaat nu uit van leerplicht: een kind moet aanwezig zijn op school. Maar aanwezig zijn betekent nog niet dat je ook het onderwijs krijgt dat bij je past, bijvoorbeeld doordat je autisme hebt of hoogbegaafd bent. Bovendien heeft de nadruk op leerplicht vaak tot gevolg dat de school of de leerplichtambtenaar drang- en dwangmaatregelen inzet om leerlingen toch naar school te krijgen. Uit een enquête van Balans blijkt dat 37 procent van de ouders hiermee te maken krijgt.

In plaats van leerplicht zou het systeem volgens de oudervereniging moeten uitgaan van leerrecht. Dat is het recht dat ieder kind heeft op ontwikkeling in een passende en veilige omgeving.

Bovendien zou ieder kind onderwijs moeten krijgen volgens de eisen van het VN-Kinderrechtenverdrag. Hierin staat dat onderwijs voor elk kind toegankelijk moet zijn en moet aansluiten bij de belevingswereld en het leerniveau van een kind.

Zie deze link naar het rapport 'Thuiszitters tellen 2024' van oudervereniging Balans.

Onderwijs voor alle kinderen

'Het is goed dat het rapport de nadruk legt op het leerrecht van kinderen,' zegt Vincent Fafieanie van het NJi. 'Het moet niet zo zijn dat het schoolsysteem druk legt op kinderen en ouders om zelf het onderwijs te regelen als dat niet lukt op de reguliere manier. Het moet juist andersom zijn; de school moet met de leerling meedenken over wat mogelijk is. Het is belangrijk dat het onderwijssysteem erin voorziet dat alle kinderen onderwijs krijgen, in wat voor vorm dan ook.'

Bron: NJI, 2024